نام علمی: Myristica fragrans
نام فرانسوی: Macis
نام انگلیسی: Mace
جدارِ نازکِ خُشبیِ توریِ خارجیِ هستهی جوز بویا در طب سنتی، بسباسه نامیده میشود.
تیره گیاه: مگنولیان Myristicaceae
نوع گیاه: درخت
مشخصات ظاهری: درختی از جنس درختان همیشهسبز است که ارتفاع آن به ۱۰ متر میرسد. از دانهای که درون هسته میوه آن قرار دارد، بهعنوان ادویه و طعمدهنده غذا استفاده میشود. به این دانه، جوز هندی گفته میشود. هر دانه را از خارج، پوسته سختی به رنگ قهوهای متمایل به خاکستری در برمیگیرد و شیارهای عمیقی دارد که با جدا کردن این پوسته، دانه آن ظاهر میشود. این پوسته که جدار نازک توریشکل است، بسباسه یا گل جوز نامیده میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: در اندونزی، مالزی، جزایر قناری و هندوستان رویش مییابد. این گیاه در ایران رشد نمیکند و پرورش داده نمیشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در بسباسه: اسانس روغنی فرّار در آن تشخیص داده شده است که دارای مادهای سمّی به نام میریستی سین میباشد.
نحوه مصرف: به طور معمول به صورت دمکرده یا پودر شده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: ضد نفخ و تحلیل برنده گازهای معده و روده، قابض، قطعکننده اسهالهای کهنه، تقویتکننده قوه باء، مولد اسپرم، بازکننده گرفتگیها و انسداد عروق و خشککننده رطوبتهای سینه و ریه، تقویتکننده کبد، مقوی معده، خوشبوکننده دهان، آرامبخش، مقوی رحم، هضمکننده، درمان عدم انزال (باعث انزال اشخاصی میشود که دیر ارضاء میشوند) و مقوی قلب میباشد. در ضمن برای تکرر ادرار که در اثر رطوبت و برودت حاصل میشود، درد معده، خونریزی از سینه و زخم رودهها نیز مفید است. در استعمال خارجی، پودرشده بسباسه مخلوط با عسل چنانچه در حمام به پشت خانمهای باردار که زمان زایمان آنها نزدیک است و یا خانمهایی که زایمان انجام دادهاند مالیده شود، مسکن دردهای موضعی در آنها میباشد. علاوه بر خواص درمانی ذکرشده، در فرمول بعضی از فرآوردههای دارویی نیز کاربرد دارد.
تذکر: زیادهروی و مصرف بیش از حد مجاز آن برای کبد مضر است.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.