نام علمی: Cicer arietinum
نام فرانسوی: Chiche
نام انگلیسی: Chickpea
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، نخود و حِمَّص نامیده شده است.
تیره گیاه: پروانهواران Leguminosae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و یکساله به ارتفاع حدود ۴۰ سانتیمتر و پوشیده از تار. برگهای آن مرکب از حدود ۱۷ برگچهی کوچک، تخممرغی شکل و دندانهدار میباشند. در طول ساقه، گلدهنده و گلهای آن به وضع منفرد و سفیدرنگ مایل به قرمز یا سفیدرنگ مایل به آبی است. میوهاش نیام، متورم و نوکتیز که در آن یک تا دو عدد دانه گرد و نوکتیز به رنگ نخودی وجود دارد.
رویش جغرافیایی: در اغلب کشورها خصوصاً در نواحی مدیترانهای، آسیا، آمریکا و در ایران در اغلب نقاط به صورت دیم و آبی کشت میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: مقدار بسیار کمی آرسنیک، اسید اگزالیک، اسید استیک، اسید مالیک، لسیتین، گالاکتان، ساکارز، سلولز، املاح کمیابی نظیر بُر، لیتیوم و مس، آب، پروتئین، نشاسته، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، مواد روغنی و ویتامینهای، C, B3, B2, B1, A در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: دانه (نخود)
نحوه مصرف: معمولاً نخود را به صورت پخته استفاده میکنند و روشهای مصرف مختلف دیگری نیز دارد؛ از جمله به صورت آرد شده و استفاده در شیرینیسازی و صنایع غذایی.
خواص درمانی: تقویتکننده قوی نیروی جنسی در مردان و افزاینده اسپرم، بسیار مغذی، خونساز، سرشار از مواد معدنی، اشتهاآور، چاقکننده، دفعکننده اسید اوریک، ضدعفونیکننده مجاری ادراری، متعادلکننده فشار خون، دفعکننده کرم معده (مصرف آن صبح ناشتا)، صفرابر، قبضکننده، بازکننده گرفتگیها، ادرارآور قوی (آب نخود پختهشده)، مسکن مفاصل، تقویتکننده معده، تقویتکننده مو و جلوگیریکننده از ریزش آن، کاهنده چربی و قند خون، پیشگیریکننده از حوادث قلبی، تنظیمکننده عادت ماهیانه و دفعکننده رسوبات ادراری میباشد. در ضمن برای زردی، ککمک، کهیر، جوشهای پوستی و درد سینه و ریه نیز مفید است.
تذکر: استفاده از نخود برای افرادی که داروهای ضد انعقادی استفاده میکنند ممنوع بوده و زیادهروی در مصرف آن سبب افزایش اسید اوریک خون میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.