مقل ازرق نوعی صمغ رزینی است. درختان مولد مقل ازرق گونههای مختلفی دارند که در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از آنها که صمغ آن (مقل ازرق) نسبت به دیگر گونهها مرغوبتر بوده و خواص دارویی نیز دارد، اشاره شده است.
نام علمی: Commiphora mukul
نام فرانسوی: Bdellium
نام انگلیسی: Bdellium
نامهای دیگر آن در کتب طب سنتی و به عربی مقل، مقل الیهود (مقل زردرنگ) و مقل اَزرق (مقل مایل به سرخ) نامیده شده است.
تیره گیاه: بورسراسه Burseracea
نوع گیاه: درخت
مشخصات ظاهری صمغ: مرغوبترین مقل ازرق نوعی است خالص، بدون مواد خارجی، براق، لزج، چسبنده، نرم و خوشبو که به رنگ مایل به قرمز میباشد. در ضمن طعم آن تلخ است و چنانچه در آتش انداخته شود، بوی مطبوعی از آن متصاعد میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: درخت ذکرشده اغلب در مناطق گرمسیری هندوستان میروید. در ضمن گونههای مختلف دیگر درختان مولد مقل ازرق در کشورهای یمن، عربستان و عمان انتشار دارند.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: انواع قندها، آلدوبیورونیک اسید، صمغ، رزین، اسانس روغنی رزین (شامل میرسن، دی میرسن و پولی میرسن) و مواد تلخ در آن مشخص شده است.
بخش مورد استفاده: صمغ درخت معروف به مقل ازرق
نحوه مصرف: طبق دستور پزشک
خواص درمانی: دفعکننده اخلاط بلغمی، خارجکننده سنگ کلیه، پاککننده خون از اخلاط، رفعکننده خونمردگیهای زیر جلدی، تسکیندهنده سرفههای مرطوب، تقویتکننده کبد، مسکن درد پهلو، تحلیلبرنده بادهای بواسیر، ضد اسهال، قابض، ضد نفخ، مفید برای سوءهاضمه، افزاینده میل جنسی، بازکننده قاعدگی، ضد آسم، مؤثر برای سرماخوردگی، مدر، رفعکننده ترشحات زنانه، شیرافزا و برطرفکننده آفت دهان میباشد. در ضمن برای گلودرد، نزله، امراض رحم، نقرس و درد سیاتیک نیز مفید است. در استعمال خارجی، مالیدن ضماد آن برای شقاق مقعد و بواسیر مؤثر میباشد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.