نام علمی: Trigonella foenum graecum
نام فرانسوی: Trigonelle
نام انگلیسی: Fenugreck
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، شنبلیله، شمبلیله، گیاه اقبال، حُلبَه، خلبه، فریقه، شیلمنر، متهی و شملی نامیده شده است.
تیره گیاه: پروانهواران Leguminosae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و یکساله به ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر و پرانشعاب، برگهای آن متناوب، مرکب از سه برگچه و حدود نصف بیشتر هر برگچه، دندانهدار است. گلهای آن دو جنسی و سفید و زرد، میوه گیاه به شکل غلاف یا خمیده و داخل آن تعدادی دانه وجود دارد. دانهها (تخم شنبلیله) بسیار سخت، شیاردار، قهوهایرنگ و طعم آنها نیز تلخ میباشد.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی معتدل کشورها، نواحی مدیترانهای و در ایران بیشتر در استانهای اصفهان، خراسان، آذربایجان، خوزستان و هرمزگان کاشته میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
بخش مورد استفاده: برگ، ساقه و تخم
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: در شنبلیله موسیلاژها، ساپونینها، فلاونوییدها، استرولها و چربیها و در تخم آن آلکالوئیدی به نام تری گونلین، کولین، اسانس روغنی، ماده ساپونین، پرولامین، مواد نشاستهای، لعاب، چربی، مواد ازته، عصاره تلخ و یک ماده رنگی زرد تشخیص داده شده است.
نحوه مصرف: به صورت دمکرده، جوشانده و یا سائیده شده استفاده میکنند. در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: تقویتکننده سیستم ایمنی بدن، بازکننده عروق، آرامبخش، اشتهاآور، افزاینده اسپرم و تقویتکننده قوای جنسی، ضد استسقا، قابض، ادرارآور، خلطآور، کاهنده کلسترول بد، قند و فشار خون، ضد انگلهای رودهای، دفعکننده بلغم، پیشگیریکننده از بروز سرطانها (خصوصاً سرطان دستگاه گوارش، گردن، رحم و سینه خانمها)، شیرافزا، تسهیلکننده زایمان، التیامبخش زخمهای عفونی و تحلیلبرنده ورم معده و طحال میباشد. در ضمن برای تحریکات جلدی، لاغری مفرط، اسید اوریک بالا، راشیتیسم (نرمی استخوان)، شبکوری، بیمیلی جنسی، کمخونی و تکرر ادرار نیز مفید است.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.